27 қаңтар 2024

Белгілі шымкенттік этно-дизайнер Бибажар Палыбекова жарты ғасырдан астам ұлттық киім үлгілерін жасап келеді. Ұзақ жылдар бойы ол әртүрлі ұлт өкілдеріне арналған жүздеген костюмдер жасады, бірақ бәрінен де бірде-біреуі қайталанбайтын қазақтың ұлттық киім үлгілерінің топтамасында. «ҚазАқпарат» агенттігінің тілшісіне берген сұхбатында Бибажар Палыбекова киім үлгілеуге деген құмарлығының отбасылық кәсіпке қалай айналғаны және ұлттық киім жасауда ең бастысы не екені туралы айтып берді.

Мамандыққа апарар жол

– Мен 1972 жылы Ташкент политехникалық техникумын бітіріп, сол жерде модельдеу және дизайн факультетінде оқыдым. Ұлттық киіммен ешқандай байланыс болған жоқ, бірақ оны жасауға әжем де қатысқандықтан, осы бағытты таңдадым. «Мен оның жолын қудым», - деп бөлісті Бибажар Палыбекова.

Болашақ этнодизайнер колледжді бітірген соң Шымкенттегі ательеде жұмыс істеген. Ол модельдеумен айналысты, тігіп, көркем кесте тігумен айналысты.

«Ол кезде олар ұлттық киімге көп тапсырыс бермейтін». Түрлі ұлттардың киімдерін негізінен мәдениет үйлері мен пионерлер сарайлары талап етті. Моңғол, әзірбайжан, грузин, орыс, өзбек, тәжіктердің киімдерін тіктік. Олар 30-50 адамға арналған би топтарын қамтыды», - деп қосты шебер.

Хореографиялық сән трендтері

Бибажар Палыбекованың өміріндегі ерекше кезең оның Қазақстандағы белгілі шығармашылық топ – шымкенттік «Қазына» халық би ансамблімен бірлесіп жұмыс істеуі болды.

Сурет: Ирина Галушко/ҚазАқпарат агенттігі

– Біз 30 жылдан астам бірге жұмыс істеп келеміз. Мен оларға алғашқы костюмдерін тігіп бердім. Ұзақ жылдар бойы қыздарым Жанар мен Жазира Кизбаевтар менімен бірге жұмыс істейді, сонымен қатар ұлттық киімдерді жасайтын дизайнерлер. Бүгінде «Қазына» Қазақстандағы хореографиялық сән трендстері деген беделге ие және мен бұл үшін біздің отбасымыздың да еңбегі сіңгеніне қуаныштымын. Біз команданың барлық костюмдерін оның талантты жетекшісі Зәуре Әжібековамен міндетті тандемде жасаймыз. Зәуре өте талапшыл болғандықтан қиын болуы мүмкін. Біз айтысамыз, бірақ шындық даудан туады деп бекер айтпаған. Костюм эскиздері бойынша мұндай бірлескен жұмыс, сайып келгенде, тамаша нәтиже береді - біз мақтан ететін әдемі костюмдер пайда болады. Ал басқа қалалардың біздің үлгілерді көшіруге тырысуы олардың жақсы орындалғанын көрсетеді», - деп түсіндіреді Бибажар Палыбекова.

Он шебер тігінші қыздарымен бірге жұмыс істейтін Бибажар Палыбекованың шығармашылық тобының күшімен Қазақстандағы әйгілі би тобына арналған киімдердің 80 пайызға жуығы жасалды. Өнерлі отбасын еліміздің өзге өңірлері де жақсы біледі.

- Біз ешқашан жұмыссыз отырмаймыз. Тапсырыстардың көптігі сонша, біз әлі бәрін қабылдай алмаймыз. Мысалы, біз жеке тапсырыстарды сирек қабылдаймыз. Бірнеше адамнан тұратын отбасына қазақтың ұлттық киімдерінің жиынтығын тігуді жиі сұрайды. Кейде біз бас тартуға тура келеді, өйткені бізде әрқашан үлкен тапсырыстар бар. Біз қазір бүкіл Қазақстанды қаптап жатырмыз деп айта аламыз. Жуырда ғана Көкшетау облысынан 30 костюмге тапсырыс түсті. Басқа облыстан тапсырыс келгенде, орналасқан жеріне барып, өлшемдерін алып жатырмыз. Екінші рет үлгілерімізді қондыруға алсақ, үшінші рет дайын костюмдер жинағымен келеміз. Жақында ғана оқушылар сарайынан балаларға бишілерге арналған 76 костюм тігуге үлкен тапсырыс алдық», - дейді шебер.

Сурет: Ирина Галушко/ҚазАқпарат агенттігі

Этно-дизайнердің айтуынша, негізгі тапсырыстар қазақтың ұлттық киімдері. Қазақстандағы кейбір шығармашылық топтар, мысалы, «Қазына» ансамблі әлі күнге дейін өзге ұлттардың киімдерін қажет етеді.

– Жақында біз «Қазынаға» 12 кавказ костюмін тіктік – алтауынан ерлер мен әйелдерге арналған. Бір жарым ай бойы күндіз-түні, демалыссыз жұмыс істедік. Жаңа биге костюм жасауды бастамас бұрын Зәуре Әжібекова екеуміз жаңа қойылымды тамашалап, әуенді мұқият тыңдаймыз. Осыдан кейін шығармашылық тандемге қатысушылардың әрқайсысы жаңа биге арналған костюмдерді қалай көретіні туралы өз ұсыныстарын айта бастайды. Топ басшысы өз тілектерін айтады. Біз өз эскиздерімізді басқа топтарға ұсынамыз, олардың көпшілігі біздің талғамымызға сүйенеді», - деп Бибажар Палыбекова шығармашылық асхананың құпияларымен бөліседі.

Дизайнер ұлттық киімдерге арналған маталар мен аксессуарлар қайдан алынатындығы туралы, сондай-ақ дайын өнімнің құны туралы құпия ақпаратты қалдырған. Ол тек қажырлы қол еңбегін қажет ететін сапалы костюм арзан болмайтынын айтты.

– Қол жұмысы көп жақсы костюм қымбат. Көптеген адамдар оның арзан және әдемі болғанын қалайды - бұл болмайды. Сапалы шеберлікпен қатар, ұлттық киімдерді жасайтын адамның кез келген киім сияқты талғамы өте жақсы болуы керек. Шебер тұтынушыны жақсы түсініп, кез келген тапсырысты жан-тәнімен қабылдап, бәрін үлкен сүйіспеншілікпен орындауы керек. Сонда біз өзімізді және тұтынушыларымызды қуантатын шынымен жақсы нәрселерге ие боламыз.

Жақында Шымкенттегі «Көрме» көрме орталығында ерекше сән көрсетілімі өтті. Қазақстандағы әйгілі «Қазына» халық би ансамблі өзінің 35 жылдығына орай қала тұрғындарына сән көрсетілімін ұйымдастырып, шоу қонақтарына өзінің ең үздік эксклюзивті киімдерін көрсетті.

Дереккөз: www.inform.kz